13 Mayıs 2021

Claude Weiss — İnsan Kendi Kafesini Taşıyan Tek Kuştur


Bir düşüncenin derinliği; göze aldığı tehlikenin boyutudur: ya düşüncenin mimarı olarak ölürüz ya da düşünmekten vazgeçeriz. 

E. M. Cioran

L'homme est le seul oiseau qui porte sa cage (İnsan kendi kafesini taşıyan tek kuştur), Fransız yönetmen Claude Weiss'in gayet kararlı, kısa bir animasyon çalışmasıdır. Bu kısa film, zihinlerimizde evvelce Albert Lamorisse'in Le Ballon Rouge (Kırmızı Balon) filmini anımsatmaktadır.

Yönetmen Albert Lamorisse'in belki de çok ama çok az diyaloga yer verdiği Kırmızı Balon'da, çocuğun balonla serüvenini resmederken modern zamanların insana giydirdiği gömleği de hicveder. Kilise ve okulu taşlarken balonu azade kılar, o balondan kudret bularak bir çocuğun muhayyilesinde nice düşlere inkişaf etmesine izin verir. 

Bu kısa Fransız animasyonundaysa Kırmızı Balon izdüşümlerini yer yer görmekle beraber metropol, düzen insanı ve örgütlü kötülük gibi kavramlar sudur edebilmektedir. Yönetmenin bu kentinde insanlar kendilerine prangalı kafesle ve içinde taşıdığı balonla yansıtılmaktadır. Balon, kafesin içinde hür müdür? Tabiatında uçmak ve yükselmek yok mudur? Ordem e progresso. Mıh gibi zincire, kafese sımsıkı bağlı insan, hür olmaya çalıştığında irtifasının, özgürlüğünün sınırları daha baştan çizilmiştir. Gökyüzünde, insanın tepesinde üşüşen kuşlar birer yırtıcıdır ve yırtıcı kuşlar parçalar. Canavarlar gibi beslenir. Özgürlük usturanın ucunda mevzilenmiştir artık birey namına:  onu iplerinden beri kılacak içinde taşıdığı cesaret ve iradedir; korkularına ayna olmasıdır, daima.

Mayıs 2011

1 yorum :

  1. Mutsuz oluyorum ben, gavurun bu dünyayı anlamlandırayıp tek çıkışın iradi bir son -ki bu ona göre ölüm de değil çünkü bizim için ölümün anlamı geçiş, devam etme eylemi- ve ondan sonrasının sadece beyaz ekran olmasını bu kadar net ifade edebilmesinden. Yakasından tutup silkeleyesim geliyor yönetmeni.
    Ve şu toplu insan üretim sahneleri her ne kadar tek düzeleştiğimize/rilriğimize atıf içerse de bende uyandırdığı his tanrıya meydan okuma, yaratımını küçümseme gibi. Kutsalıma sövüyor gibi geliyor.
    Dipsoru: İlk başta balonsuz başıboş dolaşabilen beden sonda balondan ayrılınca neden yığılıp kalıyor?

    YanıtlaSil

2011–2024 idea, schola, zâhir âlem